Informatie: logopedie - stoornissen - werkwijze

Wat is logopedie?

Logopedie is een paramedisch beroep in de gezondheidszorg en in het onderwijs. Logopedisten houden zich bezig met de preventie, het onderzoek en de behandeling van stoornissen en beperkingen op het gebied van spraak, taal, stem en gehoor. Goede communicatieve vaardigheden en een normale taalontwikkeling zijn belangrijk voor de overdracht van informatie, kennis en gevoelens. Dankzij communicatie en taal is het mogelijk om met anderen samen te leven. Bovendien is taal een belangrijke voorwaarde om goed te leren lezen, schrijven en rekenen.

Wat doet een logopedist?

De taak van een logopedist bestaat in het opsporen, onderzoeken en behandelen van allerlei stoornissen op gebied van spraak, taal, stem, lezen en schrijven. Na een eerste ‘kennismakingsgesprek’ wordt een uitgebreid onderzoek afgenomen. Als uit de resultaten blijkt dat er problemen aanwezig zijn, wordt een behandeling opgestart. Er wordt een behandelplan opgemaakt dat aangepast is aan de noden en de mogelijkheden van de patiënt. Er wordt regelmatig opnieuw geëvalueerd en alle betrokkenen blijven steeds op de hoogte van de evolutie.
Als logopedist werken we vaak samen met andere deskundigen: een arts, een tandarts, een psycholoog, een leerkracht of een psychomotorische therapeut. Samenwerking en overleg met alle betrokken deskundigen is noodzakelijk voor een goed verloop van de behandeling.

Hier kan u meer informatie terugvinden over de stoornissen die behandeld worden in mijn praktijk.

1. Taalstoornissen

De taalontwikkeling doorloopt verschillende stadia. Bij een aantal kinderen kent deze ontwikkeling een vertraagd of afwijkend verloop. Logopedisten spreken dan over een dysfatische ontwikkeling of een primaire taalontwikkelingsstoornis. De stoornis treft zowel de ontwikkeling van de taalvorm (verbuigingen en vervoegingen en de zinsbouw), de taalinhoud (woordenschat) als het taalgebruik. Als de taal zich niet normaal ontwikkelt ten gevolge van een verstandelijke handicap, een gehoorstoornis of een psychische stoornis, dan spreken we van een secundaire taalontwikkelingsstoornis.

2. Leerstoornissen

Lees-, schrijf- en rekenstoornissen (i.e., dyslexie, dysorthografie en dyscalculie, respectievelijk) vinden hun oorsprong in tekorten in het taalvermogen van het kind. Het kind heeft dan problemen met het omzetten van de gesproken taal in geschreven taal (spellen). Maar ook het omzetten van schrijftaal naar spraak (lezen) verloopt moeilijk. Dyslexie/dysorthografie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren en/of vlot toepassen van lezen en/of spellen op woordniveau.
Dyscalculie is een stoornis die gekenmerkt wordt door een hardnekkig probleem met het aanleren en vlot/accuraat oproepen/toepassen van reken- en wiskundevaardigheden.

Uw kind kan ook problemen hebben met het verwerken van de aangeboden leerstof. Dan biedt Adlogo studiebegeleiding aan. Het gaat onder meer om hulp bij studeervaardigheden, studieplanning, geheugentechnieken, het gebruik van naslagwerken, hoofd- en bijzaken onderscheiden, samenvatten en schema’s opstellen.

3. Articulatiestoornissen

We kunnen spreken van een articulatiestoornis als spraakklanken niet of verkeerd uitgesproken worden. Het kan zowel om een weglating, vervanging of vervorming gaan. Veel voorkomende articulatieproblemen zijn het lispelen en het niet kunnen uitspreken van de /r/. Er kan ook sprake zijn van een meervoudige articulatiestoornis, waarbij er verschillende klanken worden weggelaten, vervangen of vervormd.

4. Myofunctionele stoornissen

Foutieve orale gewoonten zoals duimzuigen, habitueel mondademen en infantiel slikken kunnen een foutieve tongligging in de hand houden of veroorzaken. Hierdoor wordt de articulatie vaak verstoord. Daarnaast kunnen ze ook kaak- en tandstandvergroeiingen in de hand werken. Een orthodontische aanpassing heeft pas nut als de myofunctionele problemen eerst opgelost worden.

5. Stemstoornissen

Bij stemstoornissen kunnen we een onderscheid maken tussen heesheid of stemverlies ten gevolge van een organische (vb. stemplooiverlamming) of een functionele oorzaak (vb. verkeerd stemgebruik of stemmisbruik). Functionele problemen kunnen echter ook aanleiding geven tot een organische afwijking, namelijk stembandknobbels.
Stemstoornissen komen voor bij kinderen maar ook vaak bij beroepssprekers (vb. leerkrachten). Het is de taak van de logopedist om het foutieve stemgedrag af te leren en het juiste stemgedrag aan te leren.

Aanmelding

U neemt contact op na doorverwijzing door de leerkracht, de zorgcoördinator, het CLB, de huisarts, NKO-arts,… of uit eigen initiatief. Er wordt vervolgens een afspraak gemaakt voor een eerste gesprek.

Intakegesprek

Tijdens het intakegesprek wordt de hulpvraag van de cliënt besproken. Er wordt nagegaan of verder logopedisch onderzoek zinvol is. Daarnaast wordt u ook op de hoogte gebracht van de praktische werking, de tarieven en de mogelijke terugbetaling.

Onderzoek

Het diagnostisch onderzoek vindt plaats in de praktijk. De duur van het onderzoek varieert naargelang de aard en ernst van de stoornis.

Op basis van de resultaten wordt een behandelplan opgesteld waarbij rekening wordt gehouden met de behoeften en mogelijkheden van de cliënt. Nadien wordt u uitgenodigd voor een adviesgesprek waarin de onderzoeksgegevens en de eventuele opstart van therapie besproken worden.

Behandeling

De logopedische behandeling kan doorgaan in de praktijk, op school of bij de cliënt thuis. Er wordt, in de mate van het mogelijke, zo vaak mogelijk samengewerkt met andere betrokken deskundigen zoals leerkrachten, zorgcoördinatoren, CLB, psychologen, artsen,…